Sự khác biệt giữa purin thực vật và purin động vật trong bệnh gút.

💡 Purin – “thủ phạm” gây gút, nhưng không phải loại nào cũng như nhau

Bệnh gút (gout) là một dạng viêm khớp đặc trưng bởi tình trạng tăng acid uric máu do rối loạn chuyển hóa purin. Khi nồng độ acid uric quá cao, tinh thể urat sẽ lắng đọng trong khớp, gây sưng, đau, nóng, đỏ – đặc biệt ở ngón chân cái, cổ chân, đầu gối.

Tuy nhiên, không phải loại purin nào cũng ảnh hưởng đến gút theo cách giống nhau.
👉 Purin có thể đến từ thực vật (rau củ, đậu hạt) hoặc động vật (thịt đỏ, nội tạng, hải sản) – và giữa hai nhóm này có sự khác biệt rất lớn trong tác động lên sức khỏe người bệnh gút.

🧪 Purin là gì và vai trò trong cơ thể

Purin là hợp chất tự nhiên có trong mọi tế bào sống, đóng vai trò quan trọng trong tổng hợp DNA, RNA và năng lượng tế bào (ATP).
Khi cơ thể phân hủy purin, nó tạo ra acid uric – chất thải được thận lọc và đào thải qua nước tiểu.

🔹 Ở người khỏe mạnh: acid uric được kiểm soát ở mức bình thường.
🔹 Ở người bệnh gút: sự mất cân bằng giữa sản xuất và thải trừ acid uric khiến nồng độ tăng cao, dẫn tới viêm khớp cấp.

🥩 Purin động vật – “thủ phạm chính” làm tăng acid uric

Nguồn: Thịt đỏ (bò, heo, cừu), nội tạng (gan, thận, tim), cá trích, cá mòi, tôm, cua, sò, ốc.

⚠️ Tác động

• Chứa nhiều purin nhân adenine và guanine, dễ chuyển hóa thành acid uric.

• Làm tăng mạnh nồng độ urat máu, dễ gây cơn gút cấp.

• Thường đi kèm chất béo bão hòa → giảm chức năng thận, làm chậm đào thải acid uric.

📉 Kết luận

Người bệnh gút nên hạn chế purin từ động vật, đặc biệt là nội tạng và hải sản có vỏ, vì đây là nhóm làm bệnh tiến triển nhanh và khó kiểm soát.

🥗 Purin thực vật – “người bạn an toàn” cho bệnh nhân gút

Nguồn: Đậu nành, đậu xanh, đậu lăng, rau bina (cải bó xôi), bông cải xanh, nấm, yến mạch.

✅ Tác động

• Dù chứa purin, nhưng purin thực vật hấp thu và chuyển hóa khác với purin động vật.

• Không làm tăng acid uric máu đáng kể, nhờ có:
  ✔️ Chất xơ giúp giảm hấp thu purin.
  ✔️ Chất chống oxy hóa (flavonoid, polyphenol) hỗ trợ thận đào thải urat.
  ✔️ Protein thực vật giúp thay thế nguồn đạm động vật mà không làm tăng nguy cơ gút.

Nhiều nghiên cứu cho thấy người ăn chế độ nhiều rau, đậu, ngũ cốc nguyên hạt có nồng độ acid uric thấp hơn và ít gặp cơn gút tái phát hơn.

🍽️ Gợi ý thực đơn 1 ngày cho người bị gút

💬 Chuyên gia nói gì?

“Không phải mọi nguồn purin đều có hại. Người bệnh gút có thể ăn rau, đậu và ngũ cốc mà không sợ tăng acid uric. Quan trọng là hạn chế đạm động vật và rượu bia – những yếu tố làm rối loạn chuyển hóa urat.”
— ThS. Nguyễn Hồng Nhung, Chuyên gia Dinh dưỡng lâm sàng, BV Bạch Mai

🔚 Kết luận

Hiểu rõ sự khác biệt giữa purin thực vật và purin động vật chính là chìa khóa giúp người bệnh gút ăn uống đúng, kiểm soát acid uric tốt và ngừa tái phát hiệu quả.

👉 Hãy ưu tiên thực phẩm nguồn gốc thực vật, kết hợp uống đủ nước, hạn chế rượu bia và duy trì cân nặng hợp lý – vì một cuộc sống không đau khớp, không lo gút tái phát! 🌿

📚 Nguồn tham khảo

• Arthritis Foundation (2024) – Plant-Based vs. Animal-Based Purines in Gout Management

• Harvard Health (2023) – Gout and Diet: What Really Matters

• Tạp chí Dinh Dưỡng Việt Nam (2025) – Ảnh hưởng của nguồn purin đến acid uric huyết thanh

Sống Khỏe 247 khuyến nghị:
Chế độ ăn khoa học và hiểu biết đúng về purin sẽ giúp bạn chủ động phòng ngừa, kiểm soát gút hiệu quả và sống khỏe mỗi ngày 💪