BỆNH GÚT VÀ NHỮNG QUAN NIỆM SAI LẦM TRONG CHẾ ĐỘ ĂN KIÊNG

🔍 Ăn kiêng quá mức – “con dao hai lưỡi” với người bị gút
Khi nhắc đến bệnh gút, nhiều người lập tức nghĩ đến việc “phải kiêng tuyệt đối thịt, hải sản, đạm”. Tuy nhiên, đây là một hiểu lầm phổ biến – và chính những quan niệm sai lầm này lại khiến tình trạng bệnh không được kiểm soát hiệu quả, thậm chí nguy hại hơn cho sức khỏe tổng thể.

⚠️ Hiểu đúng về bệnh gút – không chỉ là “ăn nhiều thịt”

Gút là một dạng viêm khớp do rối loạn chuyển hóa purin, khiến axit uric trong máu tăng cao, hình thành tinh thể muối urat lắng đọng ở khớp – gây đau, sưng, đỏ và nóng.

Tuy chế độ ăn uống có ảnh hưởng đến gút, nhưng không phải nguyên nhân duy nhất. Các yếu tố như di truyền, béo phì, sử dụng rượu bia, thuốc lợi tiểu hoặc bệnh thận cũng đóng vai trò quan trọng.

🍖 Những quan niệm sai lầm phổ biến trong ăn kiêng gút

1. ❌ “Bị gút là phải kiêng hoàn toàn thịt, cá”

👉 Thực tế: Không cần – và không nên – kiêng tuyệt đối.
Cơ thể vẫn cần protein để duy trì cơ bắp, miễn dịch và tái tạo mô.
🔹 Người bị gút chỉ nên hạn chế thực phẩm chứa purin cao như nội tạng động vật, cá trích, cá mòi, thịt đỏ nhiều mỡ.
🔹 Nên ưu tiên thịt trắng (gà, vịt bỏ da), cá nạc, trứng, đậu phụ, và sữa ít béo – vừa cung cấp đạm lành mạnh, vừa giúp giảm acid uric.

2. ❌ “Ăn chay tuyệt đối sẽ hết gút”

👉 Hoàn toàn sai!
Nhiều người chuyển sang ăn chay hoàn toàn, nhưng lại dùng nhiều nấm, đậu, giá đỗ, rau dền, măng tây – đây lại là thực phẩm chứa purin trung bình đến cao.
➡️ Kết quả: acid uric vẫn tăng, cơn gút vẫn tái phát.
⚠️ Ăn chay cần khoa học, kết hợp rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên cám, hạn chế đạm thực vật giàu purin.

3. ❌ “Kiêng thịt, chỉ ăn hoa quả là tốt”

👉 Một số loại trái cây giàu fructose (như xoài, nho, dứa, chuối, nước ép đóng chai) lại kích thích gan sản xuất thêm acid uric.
Do đó, không phải hoa quả nào cũng an toàn.
✅ Nên chọn: táo, cam, dưa hấu, cherry, hoặc bưởi – giúp tăng đào thải acid uric và giảm viêm.

4. ❌ “Uống thật nhiều nước cam, chanh để hạ acid uric”

👉 Nước chanh hay cam chỉ có tác dụng hỗ trợ nhẹ nhờ tính kiềm, không thay thế được thuốc điều trị.
Uống quá nhiều nước có tính acid còn có thể gây đau dạ dày hoặc mất cân bằng điện giải.
💧 Cách đúng: Uống đủ 2–2.5 lít nước/ngày, chia đều trong ngày – giúp thận đào thải urat hiệu quả.

📉 Hậu quả của ăn kiêng sai cách

✅ Ăn đúng – kiểm soát gút hiệu quả

1. 🍽️ Chế độ ăn cân bằng

   • Đạm chiếm 10–15% khẩu phần, ưu tiên đạm từ cá nạc, thịt trắng, sữa ít béo

   • Ăn nhiều rau xanh, trái cây ít fructose

   • Hạn chế rượu bia, nội tạng, hải sản giàu purin

2. 🕒 Duy trì giờ ăn và ngủ ổn định

   • Không bỏ bữa, không ăn tối quá muộn

   • Ngủ đủ 7–8 tiếng giúp ổn định chuyển hóa purin

3. 🧘 Tập luyện nhẹ mỗi ngày

   • Đi bộ, bơi lội, yoga, giãn cơ – hỗ trợ lưu thông máu, giảm acid uric

4. 💊 Tuân thủ điều trị theo bác sĩ

   • Không tự ý dừng hoặc giảm liều thuốc hạ acid uric

   • Tái khám định kỳ để điều chỉnh thuốc phù hợp

 

🧠 Chuyên gia nói gì?

“Bệnh gút không phải chỉ do ăn nhiều thịt, mà là do rối loạn chuyển hóa purin. Ăn kiêng quá mức chỉ khiến cơ thể suy kiệt, không giúp kiểm soát bệnh. Điều quan trọng là ăn đúng – đủ – khoa học, kết hợp điều trị đều đặn.”
— TS.BS Nguyễn Thị Thu Hằng, Khoa Cơ Xương Khớp – Bệnh viện Bạch Mai

🔚 Kết luận: Kiêng đúng – sống khỏe với gút
Bệnh gút không đồng nghĩa với “phải kiêng hết”. Hiểu đúng và điều chỉnh chế độ ăn hợp lý là chìa khóa giúp kiểm soát acid uric, ngăn ngừa tái phát, và bảo vệ sức khỏe lâu dài.

📚 Nguồn tham khảo

• Mayo Clinic, 2025 – Diet and Gout: Managing Uric Acid Naturally

• Arthritis Foundation, 2024 – Gout and Nutrition: Myths vs Facts

• Sleep Foundation, 2024 – The Role of Metabolism in Gout Flares

📢 Sống Khỏe 247 khuyến nghị:
Nếu bạn đang bị gút, hãy bắt đầu từ việc hiểu đúng về chế độ ăn – không quá kiêng khem, không chủ quan. Cân bằng dinh dưỡng, uống đủ nước và duy trì lối sống lành mạnh sẽ giúp bạn sống vui – sống khỏe mỗi ngày.